38.Muzikale helden deel vier, of een dag uit het leven van een toiletpot: Tunnelfist met Toilet Of Doom en The Shitman
"Nederlanders beginnen vroeg of laat altijd over poep. Bij ons is dat écht heel ongebruikelijk. Zoiets bespreek je niet. Dat is, pffff, heel onbeleefd." Aldus Dasja, de Russische vrouw van mijn goede vriend Gijs, toen het gesprek, door Gijs' of mijn toedoen, en ook nog eens aan tafel, terecht kwam op de stoelgang.
En inderdaad, ga je erop letten, dan merk je dat het onderwerp in ons land in al zijn verschijningsvormen om de haverklap de kop opsteekt. In films. In grappig bedoelde tv-comedy's. In literatuur. En in de muziek. In elk geval in ónze muziek.
Jos werd gefascineerd door de stoelgang en wat daaruit voorkomt, zoals hij een diepe belangstelling had voor alle menselijke afscheiding. Hij schreef er ook teksten over. Wagensmeer heb ik al eens behandeld. Maar ook over poep schreef hij tenminste twee aansprekende teksten.
Het eerste is geschreven vanuit het perspectief van de toiletpot, The Toilet Of Doom, en vertelt wat zo'n stuk porcelein dagelijks over zich uitgestort krijgt. We namen het nummer getweeën op in mijn huis aan de Kerkstraat in Amsterdam, geholpen door de Yamaha-drumcomputer van Louis. De gitaarpartijen heb ik ingespeeld. De muziek kwam eerst. Ik had een soort Hawkwind-achtig nummer voor ogen. Jos vond daarbij een tekst over poep het beste passen. En zo geschiedde.
Het tweede gaat over een man die het kinderlijk spelen met de eigen uitwerpselen niet te boven komt, maar daarvan nog tot ver in zijn volwassen leven blijft genieten. "I love my shit, I love my shit, oh (how) I like to play with it." Ook dit nummer ontstond op de gitaar. Wederom loert Hawkwind om de hoek. Je kunt wel horen, dat ik in die tijd bijna dagelijks het live-album Master Of The Universe beluisterde.
Deze en andere nummers namen we op kort voor met met Jeroen en Louis Tunnelfist begonnen. Even hebben we overwogen de songs met de band in te studeren, maar daar leenden de liedjes zich niet voor. Toen we ons eerste optreden hadden in jeugdhonk Solution in Hillegom ("Billegom"), was het kleine neefje van de boeker diep ontgoocheld dat we The Shitman niet speelden. Hij had zich er weken op verheugd.
The Toilet Of Doom is deels geënt op wat Jos ooit aantrof in een Moskouse sauna, waar we heen waren gegaan met Gijs, die we gedurende een ijzingwekkend koude novemberweek in 1994 bezochten. In de sauna was iets niet pluis met de riolering. De stront dreef uit de pot over de rand op de vloer en verspreidde zich door het overal stromende water van de baden, door het gehele sanitair. Om te voorkomen dat de bezoekers tot aan de enkels door de dunne stront zouden moeten waden, had de uitbater open houten vlonders neergelegd, waaronder we de bruine rivier zagen borrelen en stromen. De hele situatie maakte nogal indruk op ons en sindsdien zinde Jos op een tekst over toiletten.
Daarnaast was hij gefascineerd door het broodje-aap-verhaal over ratten die uit het toilet omhoog zouden komen, om nietvermoedende, op de bril zittende bezoekers anaal aan te grijpen.
Afijn, laat ik niet teveel uitwijden. Beluister de teksten als het onderwerp je aanspreekt, ze spreken voor zich.
Ik heb het altijd amusant gevonden, dat uitgerekend de twee op Hawkwind geïnspireerde liedjes het p-onderwerp als tekst hebben gekregen, waar onze spacerockers louter zingen over psychedelische observaties van het heelal.
Martijn Rutte, 3 augustus 2024
De foto van mij in de bollenschuur is genomen door Jan Sjaarda.