53. Het RPB. Tunnelfist met Coming Out Soon
Jeroen heeft altijd een scherp oog gehad voor gelijkenissen tussen mensen in zijn directe omgeving en foto's van mensen, meestal beroemd, in folders, dag- en weekbladen. In de jaren negentig kwam dat talent tot volle bloei in de stukken die hij schreef onder de vlag van het door hemzelf verzonnen persagentschap, het RPB.
Het begon met een enkel kaartje met daarop een foto geplakt, uitgeknipt uit de krant, een roddel- of reclameblaadje of een andere toevallig op zijn pad gekomen brochure. De foto vertoonde gelijkenis met de aangeschrevene en Jeroen verzon er een, meestal nogal scabreus, verhaal bij dat hij op de kaart neerschreef. Woordkeuzes en zinsbouw van de stukjes verrieden een fascinatie voor wat men 'De Bladen' pleegt te noemen: Privé, Story en Weekend (de Party bestond nog niet). Kleffe roddelplaat, schuine woordgrapjes, kromme zinnen vol bijvoeglijke naamwoorden die het vertelde nog eens extra dik aanzetten. En natuurlijk zoveel mogelijk uitroeptekens, in elk geval in de titel en de kopjes boven de alinea's.
Al snel werd het kaartje tot een maandelijkse nieuwsbrief, waarin de bands waarin Jeroen speelde en markante mensen uit zijn vriendenkring de hoofdrol speelden:
'Tijn Rutte ontpopt zich als hedonistisch monster!'
'Bandführer Tunnelfist doet zeer geslaagde proef met penisgliden!'
'Rockveteraan Louis Kossen viert artiestenjubileum in SM-hotel!'
Eerst ging de RPB-zending naar een select publiek, namelijk naar hen die onderwerp waren van de verhalen. Maar er melden zich meer gegadigden, blije meelezers die smulden van de oh-la-la-geschiedenissen die elke eerste zaterdag van de maand op de mat vielen. De vierwekelijkse oplage werd zo'n groot succes, dat Jeroen wekelijks berichten de deur uit begon te doen voor een immer uitdijende groep abonnees.
Net als in de echte bladen, vormde een ware gebeurtenis de kern van het geschrevene, zodat veel lezers een beetje twijfelden: wat is waar en wat is verzonnen, en als maar een stukje waar is, is het dan niet al heel erg?
Zo hield Jeroen ons allemaal in zijn ban.
Over wie zou het volgende verhaal gaan? Welk plaatje zou hij erbij doen? Het werd bijna een eer wanneer je aan de beurt was geknipt en geschoren te worden door het RPB. Toen de groep lezers de honderd overschreed, kon Jeroen niet anders dan geld voor postzegels gaan vragen. Met veel omzichtigheid benaderde hij daarover de abonnees. Het drukwerk regelde hij op zijn werk. Door zijn tijd efficiënt in te delen, vond hij ruimte om te typen, af te drukken, te stapelen, te vouwen, in te steken en postzegels te plakken. En dan vrijdagmiddag uit het werk voor zessen alles op de bus. De Haarlemse PTT zal er een extra kracht voor in dienst hebben moeten nemen. "Nee, nee, niet de brievenbus aan de Rijksstraatweg die altijd wordt volgedumpt door dat fanatieke kereltje met die grote rugzak!"
Nadat hij naar Zutphen was verhuisd, zijn er nog vragen gesteld door de ondernemingsraad van het PTT-bedrijf aldaar, vanwege overbelaste postbestellers die kampten met een dubbele hernia na wekelijkse leging van de brievenbus aan de Praebsterkamp.
Ondanks dit grote menselijke leed en al het privéwerk in de tijd van de baas, denk ik dat het bedrijf waar Jeroen werkte in die tijd geen grotere tastbare bijdrage aan de maatschappij heeft geleverd dan deze. Wat een lol, iedere week weer.
Woorden bestaan niet altijd alleen op papier, soms gaan ze een eigen leven leiden. Wat begon als een feuilleton over poep- en piesband Tunnelfist, mondde uit in een cd, Coming Out Soon. Deze bevatte een selectie van nummers die we eerder hadden uitgebracht - namelijk op onze eersteling Instinct - die volgens Jeroen geschaard konden worden onder het kopje: 'explicit lyrics, schandaal, poep, pies en hopelijk nog veel meer schokkends dat de aandacht trekt.' Na voltooiing van het schijfje ging Jeroen vol op het RPB-orgel in zijn mailings naar de boekers, radiozenders en poppodia. Ik durfde soms niet eens te lezen wat hij geschreven had.
Floor had het inlegvel voor de cd-hoes gemaakt. Ik droeg zorg voor de vermenigvuldiging. Hoewel ik me nogal opgelaten voelde over de presentatie, was ik ook trots op deze eerste, echte cd - Instinct was nog huisvlijt met flauw drukwerk uit Wordart, afgedrukt op dunnig papier uit een kantoorprinter van mijn werkgever Ogilvy en Mather. Coming Out Soon was kunst, en vermenigvuldigd op de professionele drukpersen van Louis Kopie bij mij om de hoek in Amsterdam. Na ophalen van het drukwerk was ik met de snijmachine van mijn vriendin Patricia - zij was een verwoed amateurfotograaf die haar eigen foto's ontwikkelde, afdrukte en bijsneed - naar Jos op de Albert Cuijpstraat gegaan. Daar hadden we de hoesjes uit de glanzende A3-vellen gesneden en ingestoken in de plastic cd-doosjes. Een bevredigend werkje.
Aan het schandaalalbum hebben we optredens overgehouden, hoewel zalen niet altijd kregen wat ze verwachtten. Want door de bank genomen waren we keurige jongens die een uitbundig en gedreven, maar geen buitennissig optreden neerzetten. De onvoorspelbare factor - en troefkaart - was onze impulsieve voorman Jos. Maar, ook al trok die dan weliswaar steevast het shirt uit, de broek bleef aan. Evenmin tolden Louis en ik stomdronken het podium over, graaiend naar de borsten van dames in de voorste rijen.
Wel ben ik ooit wakker geworden in Haarlem naast een Rijpe Ria. Die geschiedenis heeft niet alleen - zwaar vertekend - het RPB gehaald, maar ook onze rockopera De Zoeker. Tunnelfist heeft ooit opgetreden in een SM-club aan één van de Amsterdamse grachten. Louis en ik zijn regelmatig te dronken geweest om een snaar te raken, maar dat was ver voor onze Tunnelfist-tijd. Louis had ooit een relatie met een harpiste die ouder was dan hij, maar ze heette niet Trees Tokkel, zoals het RPB beweerde, en zag er ook niet uit als weduwe Rost Van Tonningen, zoals het RPB haar afbeeldde. Jos heeft nooit aan penisgliden gedaan, maar wel een hele fotosessie verprutst door stiekem, en op het moment ongezien, de grote piet uit de broek te laten hangen terwijl de fotograaf nietsvermoedend afdrukte.
Veel luisterplezier met Coming Out Soon. En ja, Floor zelf staat op het hoesje.
Martijn Rutte, 16 november 2024
Met dank aan Jan en zijn onuitputtelijke, nimmer teleurstellende archief. Hij heeft meer RPB-afleveringen bewaard dan Jeroen en ik samen. Dankjewel Jan!